Wat te doen bij een boete voor een fatbike die met een code is op te voeren?
Naar aanleiding van een aantal vragen van onze klanten over boetes voor fatbikes die met codes zouden zijn op te voeren, informeren wij onze klanten op deze pagina over de (juridische) mogelijkheden die zij hebben.
Voor welke klanten geldt dit?
Het gaat hier om de klanten die een boete hebben gekregen, terwijl hun fatbike:
1) niet is opgevoerd; of
2) niet op te voeren is.
Desondanks krijgen ze een boete doordat de politie in instellingen terecht kan komen waarmee de fatbike is op te voeren, of waarbij het lijkt alsof de fatbike is op te voeren.
Om welke fatbikes gaat het?
Bij de oudere versies van bepaalde CrossBoss-modellen, was het nog mogelijk om de CrossBoss op te voeren door een speciale code in te voeren. Deze code was niet bedoeld voor het publiek, maar enkel voor dealers. Zo konden dealers in geavanceerde instellingen belanden. Helaas hebben bepaalde dealers deze uiterst vertrouwelijke codes gepubliceerd. Hierdoor kon iedere eigenaar een CrossBoss opvoeren, indien deze eigenaar beschikte over de juiste code.
Hoe is dit ontstaan?
Tot de opkomst van de fatbike-trend, was het in de tweewielerbranche ongebruikelijk om beveiligingscodes te publiceren. Dit druist rechtstreeks in tegen de morele normen die gepassioneerde tweewielersexploitanten in acht nemen.
Wat zegt de wet?
Voor ons was dit niet alleen een onaangename verassing, maar vooral een diepe teleurstelling. Malafide dealers maakten hierdoor misbruik van de mazen in de wet. Op basis van de Europese veiligheidsnorm CEN/TS 17831:2023 (E) is namelijk geen harde verplichting voorgeschreven om het opvoeren niet met speciale codes mogelijk te maken. Art. 4.2 van deze veiligheidsnorm vermeldt namelijk het volgende:
"It is strongly recommended that no adjustment of any of the parameters listed at (a) above is possible using only the keypad, display and/or other controles of the EPAC, or any other system readily available to end users such as a smartphone application, even if such adjustment is security protected by an access code, password, control press sequence or similar."
Deze norm is juridisch gezien te interpreteren als een inspanningsverplichting. Dit houdt kort gezegd in dat het niet strikt verboden is om opvoeren via een code mogelijk te maken, zolang de exploitant maar zijn best doet om het opvoeren niet gemakkelijk toegankelijk te maken.
Welke maatregelen hebben wij genomen?
Desondanks hebben wij geïnvesteerd in nieuwe updates, waardoor de fatbike niet met codes is op te voeren. Opgevoerde fatbikes brengen de verkeersveiligheid in gevaar. Als exploitant voelen wij ons hiervoor verantwoordelijk.
Mijn fatbike is niet op te voeren met een code. Waarom krijg ik toch een boete?
Bij sommige versies is het mogelijk aan de hand van een code in de instellingen voor het aanpassen van de snelheid te komen. Dit betekent nog niet dat de snelheidsaanpassing is door te voeren. Voor sommige eenheden is het kunnen belanden in de instellingen genoeg om een boete te geven. Mocht je in zo’n geval een boete hebben gekregen, dan is dat waarschijnlijk onterecht. In dat geval kan je ‘bezwaar’ (de wet spreekt over administratief beroep) indienen. In sommige gevallen krijg je een strafbeschikking. In dat geval moet je verzet indienen. Let goed op dat je dat op tijd doet!
Mijn fatbike is wel op te voeren met een code. Waarom krijg ik toch een boete?
Het is ook mogelijk om de toepasselijke norm te interpreteren als een resultaatsverplichting. In dat geval geeft de politie een boete.
Ik kreeg een boete terwijl mijn fatbike niet is op te voeren. Wat nu?
Ga in bezwaar. Onderaan deze pagina vind je een concepttekst.
Ik kreeg een boete terwijl mijn fatbike wel is op te voeren. Wat nu?
1. Ga in bezwaar. Onderaan deze pagina vind je een concepttekst.
2. Maak via onze servicepagina een afspraak voor een update van je fatbike. Dit kan inhouden dat we een software-update inladen, of onderdelen vervangen. In dat geval adviseren wij langs onze werkplaats te gaan.
Dit bericht is niet bedoeld als een juridisch advies, maar heeft enkel informatieve doeleinden dat uitnodigt tot het verrichten van nader onderzoek. Ieder geval dient separaat te worden beoordeeld. Raadpleeg een juridisch deskundige om uw geval concreet te toetsen.
Bijlage: voorbeeld bezwaar/beroep bij boete, beslag of waarschuwing opgevoerde fatbike
“Geachte heer/mevrouw,
Wij gaan in bezwaar tegen het proces-verbaal dat u hebt gemaakt op [DATUM]. Hierbij is namelijk gesteld dat de fiets illegaal zou zijn, omdat de fiets is op te voeren met een code. Dit is echter onjuist. Onderstaand volgt nadere toelichting.
Om opvoermaatregelen tegen te gaan, zijn inspanningsverplichtingen voorschreven, doch geen resultaatsverplichtingen. Deze zijn te vinden onder 4.2. van de toepasselijke norm CEN/TS 17831:2023 (E). De laatste volzin van art. 4.2. schrijft de afwezigheid van een code voor als een advies, en derhalve niet als een verplichting. Volledigheidshalve citeer ik de betreffende passages:
"It is strongly recommended that no adjustment of any of the parameters listed at (a) above is possible using only the keypad, display and/or other controles of the EPAC, or any other system readily available to end users such as a smartphone application, even if such adjustment is security protected by an access code, password, control press sequence or similar."
Dientengevolge is een code niet als een verplichting voorgeschreven. Mijn voertuig kwalificeert dientengevolge vooralsnog als een elektrische tweewieler met trapondersteuning in de zin van art. 2 lid 2 sub h Verordening 168/2013, waarvoor aldus geen typegoedkeuringsplicht geldt. Immers, de voorschriften ter kwalificatie van een elektrische tweewieler met trapondersteuning ex art. 2 lid 2 sub h Verordening 168/2013, zijnde art. 4.2 CEN/TS 17831:2023, schrijven immers geen resultaatsverplichting voor.
Het betreft voorts een code die niet zomaar verkrijgbaar is. Deze code is enkel bedoeld voor importeurs en erkende dealers, die in geavanceerde instellingen terecht dienen te komen. Helaas hebben bepaalde malafide dealers deze codes online gezet, waardoor deze codes raadpleegbaar zijn voor het publiek.
Tevens is geen sprake van een universele code. De code – die bedoeld is voor dealers – wisselt per productielading.
Ik ben hier helaas de dupe van geworden. Ik heb mijn fiets niet opgevoerd, was niet bekend met de code en houd me altijd netjes aan de regels. Doordat een dealer niet heeft voldaan aan zijn geheimhoudingsplicht, ben ik hiervan de dupe. Dit terwijl de aanwezigheid van een (voor dealers bedoelde) code geen verplichting is. Daarbij komt dat ik niet in de gelegenheid wordt gesteld om mijn software te laten updaten, waardoor de betreffende code niet bruikbaar is.
In het verlengde hiervan vind ik de omstandigheid dat ik niet bekend was met een beveiligingscode en mijn fatbike niet opgevoerd heb, een rechtvaardigingsgrond om voorzover nodig mij geen boete toe te kennen op basis van het evenredigheidsbeginsel.
Verder is bij het proces-verbaal niet getoetst of de off-road-exceptie van toepassing is. Wanneer de politie constateert dat een opgevoerde voertuig die op de weg rijdt, voldoet aan de off-road-exceptie, dan dient de politie na te gaan of de bestuurder onderweg is naar een off-road-terrein. Daarvoor mag de bestuurder gebruik maken van de openbare weg; zelfs als het voertuig is opgevoerd of een te zware motor heeft. Het is dan wel belangrijk dat de bestuurder zich houdt aan de voorschriften die voor de openbare weg gelden.
Volledigheidshalve citeer ik de Europese Commissie hierover:
“The Commission's representative stated that this exemption regards vehicles that are "primarily" intended for off road use and designed to travel on unpaved surfaces. Therefore, this exemption should apply to vehicles that for the most part do not travel on public roads and are primarily intended for off road purposes. Moreover, these vehicles must have in their design off road attributes. The intention of the legislator behind the use of the word "primarily" was to allow these vehicles to reach their off road destination by using public roads. It cannot be any public road as it needs to be one that is close to the off road destination. It can only be on public roads for a short distance. Consequently, in the view of the Commission, the word "primarily" does not create a loophole as its interpretation should be limited to the above understanding.
The Chair elaborated that the former indicates that this exception would not apply and it is not permissible to use such vehicles within city limits as it sole purpose
[…]
The Commission's representative confirmed that there are proposals that the word "exclusively" instead of "primarily" could be more suitable; however even if dealers who sell these vehicles to users were to emphasise the fact that these could only be used for travelling to off road destinations, this would not prevent the users from crossing public roads. The intention behind using the word "primarily" was to be flexible and to allow these vehicles to cross public roads in exceptional circumstances.”
Bron: European Commission Draft Minutes Meeting of the Working Group on MCWG L-Category vehicles, Brussels, 14 March 2018, 14h30-17h30 * * * Centre Albert Borschette (room: AB 1A) 36, Rue Froissart – Brussels p. 9-10
“Paragraph (g) of article 2(2) of Regulation (EU) No 168/2013 excludes “vehicles primarily intended for off-road use and designed to travel on unpaved surfaces”. This effectively excludes electrically assisted mountain bikes from the scope of the Regulation.”
Bron: European Commission, Directorate - General for Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, Ref. Ares(2019)5349536 - 22/08/2019 Study on the assistance factor (auxiliary propulsion power and actual pedal power) for cycles designed to pedal of vehicle sub-category L1e-B, European Commission, B-1049 Brussels, p. 16-17
In dit kader is het volgende relevant:
• De fatbike voldoet aan de mountainbikedefinitie (art. 1 lid 1 sub d Besluit 786/2011/EU). Een fatbike is immers een categorie binnen mountainbikes.
• Hierdoor is de off-road-exceptie van toepassing (art. 2 lid 2 sub g Verordening 2013/168 juncto art. 1 lid 1 sub d Besluit 786/2011/EU).
• Hierdoor mag ook een opgevoerde fatbike, althans een fatbike met opvoermogelijkheden, de openbare weg op, mits de bestuurder onderweg is naar een off-road-terrein.
• De politie dient de intenties van de bestuurder te toetsen en alsmede de route na te gaan die leidt naar het off-road-terrein.
Subsidiair beroept ondergetekende zich aldus op de off-road-exceptie, waardoor ondergetekende niet strafbaar handelt.
Ik verzoek u dientengevolge om geen waarschuwing/straf/boete op te leggen.
Met vriendelijke groet,”
